Europees verbod op PFAS stap dichterbij | Gemeente Molenlanden
De gemeenten Dordrecht, Molenlanden, Papendrecht en Sliedrecht pleiten al jaren voor een verbod op PFAS. Deze oproep krijgt steun. Europa werkt aan een verbod op het maken, verhandelen en gebruiken van PFAS. Dat voorstel ligt nu op tafel. De vier gemeenten bestudeerden het. Zij zijn er blij mee, maar denken tegelijkertijd dat het verbod nog strenger kan. Hun ideeën over de aanpassing van het voorstel verstuurden de gemeenten afgelopen week. “We hebben er vertrouwen in dat Europa onze ideeën overneemt. Een verbod moet er gewoon komen”.
“Deze stoffen willen we niet”
De gemeenten zijn er duidelijk over: “Wij vinden dat niemand geconfronteerd mag worden met de gevolgen van de uitstoot van PFAS door deze bedrijven. Deze stoffen horen niet thuis in het milieu, niet in ons water, niet in onze bodem, niet in ons voedsel.” De gemeenten spreken dan ook hun steun uit voor het voorstel dat er nu ligt. Wel stellen zij voor om het verbod op enkele punten nog strenger te maken. De ideeën om het voorstel strenger te maken zijn inmiddels verstuurd. Zij voegen toe: “Wij hopen dat ook vele anderen dit PFAS-verbod steunen en roepen tegelijkertijd anderen op om ook een reactie tot verdere aanscherping in te dienen.”
PFAS zo snel mogelijk uitbannen
Het voorstel van Europa is om PFAS alleen nog in uitzonderlijke gevallen te gebruiken (de zogenoemde essentiële toepassingen). PFAS worden nu nog in heel veel dagelijkse producten verwerkt. Denk aan producten voor persoonlijke verzorging, waterafstotende kleding en medische apparatuur. Producenten, bedrijven en instellingen moeten op zoek naar goede alternatieven. Europa schrijft voor hoeveel jaar ze de tijd krijgen voor het vinden van een andere geschikte stof. Daarna mogen ze PFAS niet meer maken en niet meer gebruiken.
Uitzonderingen voor essentiële toepassingen moeten strenger en korter
De wethouders van de vier gemeenten maken zich zorgen over wat straks “essentiële toepassingen” zijn. Zij zien dat de industrie, waaronder Chemours, alvast inspeelt op deze uitzondering. Zij stellen dat hun productie bestemd is voor essentiële toepassingen. Dit zou kunnen betekenen dat zij geen alternatieve stoffen hoeven te zoeken en PFAS blijven gebruiken voor heel veel producten.
Daarom vragen de gemeenten Europa om definitie van “essentiële toepassing” zeer streng te omschrijven. Zij verwijzen naar het Protocol van Montreal uit 1987, dat een goede definitie aangeeft van gereguleerde stoffen zoals PFAS.
De gemeenten stellen dat het gebruiken van PFAS slechts héél beperkt aangewezen kan worden als “essentieel”. Ook willen de gemeenten een kortere overgangstermijn, waardoor industrie gedwongen wordt om sneller naar alternatieve stoffen te zoeken.
Werk aan een wereldwijd verbod
De gemeenten zien het Europees verbod als een eerste stap in de goede richting. Zij willen dat Europa verder gaat: naar een wereldwijd verbod. PFAS houdt zich namelijk niet aan grenzen. Het waait over de wereld en komt dan ook neer in Europa. Producten die gemaakt zijn met PFAS komen Europa in, worden hier verwerkt, gebruikt en later weer weggegooid.
Daarom vragen de gemeenten het volgende van Europa:
• Verbied ook het invoeren van PFAS (import) vanuit landen buiten Europa.
• Pleit voor een wereldwijd verbod.
Handhaving
Regels zoals deze moeten goed worden gecontroleerd. De gemeenten pleiten daarom ook voor het goed inrichten van toezicht en handhaving.
Een hele belangrijke stap
“De gemeenten Dordrecht, Molenlanden, Papendrecht en Sliedrecht hebben dagelijks te maken met de gevolgen van de vervuiling. De impact is groot voor onze inwoners. We kijken uit naar het moment waarop PFAS verboden is. Dat Europa nu deze stap zet, sterkt ons. Wij werken aan een gezonde omgeving voor onze inwoners en blijven dit doen. Dit voorstel is een hele belangrijke stap voor de toekomst.”
Wanneer gaat het verbod gelden?
Op 7 februari 2023 publiceerde European Chemicals Agency (ECHA) het voorstel voor een Europees verbod op PFAS. Nederland maakte dit samen met Denemarken, Duitsland, Noorwegen en Zweden.
Voordat dit verbod gaat gelden, vraagt ECHA iedereen die wil te reageren. Dit kan tot en met 25 september digitaal via de website van de ECHA https://echa.europa.eu/nl/hot-topics/perfluoroalkyl-chemicals-pfas. Deze reacties helpen bij het opstellen van een advies aan de Europese Commissie. De Commissie legt een definitief voorstel voor aan de EU-lidstaten.
Het besluit over het voorstel wordt in 2025 verwacht. De inwerkingtreding van het verbod is gepland in 2026/2027.